Giải thích về Chỉ báo Dẫn dắt và Chỉ báo Trễ
Chỉ báo Dẫn dắt và Chỉ báo Trễ là gì?
Chỉ báo dẫn dắt và chỉ báo trễ là các công cụ giúp đánh giá sức mạnh hoặc điểm yếu của nền kinh tế hoặc thị trường tài chính. Nói đơn giản, chỉ báo dẫn dắt thay đổi trước một chu kỳ kinh tế hoặc xu hướng thị trường. Ngược lại, chỉ báo trễ dựa trên các sự kiện đã xảy ra, cung cấp thông tin về dữ liệu lịch sử của một thị trường hoặc nền kinh tế cụ thể.
Nói cách khác, chỉ báo dẫn dắt cung cấp tín hiệu dự đoán (trước khi sự kiện hoặc xu hướng xảy ra), còn chỉ báo trễ tạo ra tín hiệu dựa trên một xu hướng đã và đang diễn ra. Hai loại chỉ báo này được sử dụng phổ biến bởi các nhà đầu tư và giao dịch viên thực hiện phân tích kỹ thuật (TA), và chúng đặc biệt hữu ích trong giao dịch cổ phiếu, Forex và tiền mã hóa.
Trong thị trường tài chính, các chỉ báo phân tích kỹ thuật có lịch sử lâu dài từ những thập niên đầu của thế kỷ 20. Ý tưởng đằng sau các chỉ báo này bắt nguồn từ Lý thuyết Dow, được phát triển từ năm 1902 đến năm 1929. Lý thuyết Dow cho rằng sự biến động của giá cả không ngẫu nhiên và có thể dự đoán được thông qua phân tích kỹ lưỡng hành vi thị trường trước đó.
Ngoài ra, các chỉ báo dẫn dắt và chỉ báo trễ còn được sử dụng để lập bản đồ hiệu suất kinh tế. Vì vậy, chúng không phải lúc nào cũng liên quan đến phân tích kỹ thuật và giá thị trường mà còn phản ánh các biến số và chỉ số kinh tế khác.
Cách hoạt động của Chỉ báo Dẫn dắt và Chỉ báo Trễ
Chỉ báo Dẫn dắt
Chỉ báo dẫn dắt có thể cung cấp thông tin về các xu hướng chưa xuất hiện. Do đó, chúng có thể được sử dụng để dự đoán các cuộc suy thoái hoặc phục hồi kinh tế. Chẳng hạn, liên quan đến hiệu suất thị trường chứng khoán, doanh số bán lẻ hoặc giấy phép xây dựng. Chỉ báo dẫn dắt có xu hướng đi trước các chu kỳ kinh tế và thường thích hợp cho phân tích ngắn và trung hạn. Ví dụ, giấy phép xây dựng có thể được coi là một loại chỉ báo kinh tế dẫn dắt vì nó có thể dự báo nhu cầu lao động xây dựng và đầu tư vào thị trường bất động sản trong tương lai.
Chỉ báo Trễ
Ngược lại, chỉ báo trễ được sử dụng để xác định các xu hướng đã tồn tại mà có thể không rõ ràng ngay lập tức. Loại chỉ báo này di chuyển sau các chu kỳ kinh tế và thường được áp dụng trong phân tích dài hạn, dựa trên hiệu suất kinh tế lịch sử hoặc dữ liệu giá trước đó.
Chỉ báo Đồng thời
Ngoài hai loại trên, còn có một loại chỉ báo thứ ba, ít phổ biến hơn trong không gian tiền mã hóa, gọi là chỉ báo đồng thời. Các chỉ báo này cung cấp thông tin gần như theo thời gian thực về tình hình kinh tế hiện tại.
Ví dụ, chỉ báo đồng thời có thể được tạo ra bằng cách đo lường giờ làm việc của một nhóm nhân viên hoặc tỷ lệ sản xuất của một ngành công nghiệp cụ thể, chẳng hạn như sản xuất hoặc khai thác mỏ.
Cần lưu ý rằng định nghĩa về chỉ báo dẫn dắt, trễ và đồng thời không phải lúc nào cũng rõ ràng. Một số chỉ báo có thể thuộc vào các danh mục khác nhau tùy theo phương pháp và ngữ cảnh. Điều này đặc biệt phổ biến với các chỉ báo kinh tế như Tổng Sản phẩm Quốc nội (GDP). GDP truyền thống được coi là chỉ báo trễ vì nó được tính toán dựa trên dữ liệu lịch sử. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, nó có thể phản ánh các thay đổi kinh tế gần như tức thời, khiến nó trở thành chỉ báo đồng thời.
Sử dụng trong phân tích kỹ thuật
Trong thị trường tài chính, nhiều nhà giao dịch sử dụng các công cụ phân tích kỹ thuật có thể được định nghĩa là chỉ báo dẫn dắt hoặc chỉ báo trễ.
Chỉ báo dẫn dắt trong phân tích kỹ thuật thường dựa trên giá thị trường và khối lượng giao dịch, cung cấp các thông tin dự đoán xu hướng thị trường có thể xảy ra trong tương lai gần. Tuy nhiên, chúng không phải lúc nào cũng chính xác. Ví dụ về chỉ báo dẫn dắt bao gồm Chỉ số Sức mạnh Tương đối (RSI) và Stochastic RSI. Ngược lại, các chỉ báo trễ dựa trên dữ liệu trước đó, giúp các nhà giao dịch xác định xu hướng mới. Chẳng hạn, khi xu hướng tăng kết thúc và giá giảm dưới đường trung bình động, điều này có thể báo hiệu sự bắt đầu của một xu hướng giảm.
Trong một số trường hợp, cả hai loại chỉ báo có thể cùng xuất hiện trong một hệ thống biểu đồ. Đám mây Ichimoku, chẳng hạn, bao gồm cả chỉ báo dẫn dắt và trễ.
Sử dụng trong kinh tế vĩ mô
Ngoài việc đánh giá xu hướng giá thị trường, các chỉ báo còn được sử dụng để phân tích các xu hướng kinh tế vĩ mô. Các chỉ báo kinh tế không giống với những công cụ dùng trong phân tích kỹ thuật nhưng vẫn có thể được phân loại rộng thành chỉ báo dẫn dắt và trễ.
Ngoài những ví dụ đã đề cập, các chỉ báo kinh tế dẫn dắt khác bao gồm doanh số bán lẻ, giá nhà và mức độ hoạt động sản xuất. Các chỉ báo trễ kinh tế điển hình bao gồm tỷ lệ thất nghiệp và tỷ lệ lạm phát, cũng như GDP và CPI, thường được sử dụng khi so sánh mức độ phát triển của các quốc gia hoặc khi đánh giá sự tăng trưởng của một quốc gia so với các năm và thập kỷ trước.
Kết luận
Dù được sử dụng trong phân tích kỹ thuật hay kinh tế vĩ mô, chỉ báo dẫn dắt và chỉ báo trễ đóng vai trò quan trọng trong nhiều loại nghiên cứu tài chính. Chúng giúp dễ dàng diễn giải các loại dữ liệu khác nhau và thường kết hợp nhiều khái niệm trong một công cụ duy nhất.
Như vậy, các chỉ báo có thể dự đoán các xu hướng tương lai hoặc xác nhận những xu hướng đã diễn ra, đồng thời hữu ích khi đánh giá hiệu suất kinh tế của một quốc gia, dù là so với các năm trước hoặc so với các quốc gia khác.